Jan Sonjéstraat

Start crisiscentrum in gevaar door uitblijven subsidie

Van een onzer verslaggevers

Rotterdam — De zes reeds aangetrokken medewerkers voor het drug-crisiscentrum aan de Jan Sonjéstraat, vrezen ernstige vertraging in de openstelling van het gebouw. Per 1 april 1979 zou het de deuren moeten openen, maar blijkens een noodkreet van de hulpverleners is deze datum ernstig in gevaar.

Volgens hen komt dit door een laks reageren van het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, de belangrijkste geldschieter voor het centrum.

Het ministerie zegt eerst een landelijke studie te willen afwachten voordat het geldmiddellen verstrekt voor het project aan de Jan Sonjéstraat. Maandag 19 maart 1979 willen de crisiswerkers hierover opheldering van de ambtelijke werkgroep die is ingesteld voor het opzetten van het centrum.

Rotterdam heeft toegezegd en al grotendeels waargemaakt ƒ35.000 in het project te stoppen. Het pand aan de Jan Sonjéstraat is voor dit doel aangekocht en reeds voor een groot deel door vrijwilligers opgeknapt.

Over de medewerking van Rotterdam zeggen de vrijwilligers geen klagen te hebben. Maar over de medewerking van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk uiten zij zich minder gunstig. Doordat Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk het (nog) laat afweten, hebben de vrijwilligers uit eigen zak reeds een flink bedrag geput voor de opknap van het crisiscentrum.

„Eén van ons heeft er al ruim drieduizend gulden ingestoken”, aldus één der aangenomen medewerksters. „Dit kan zo niet doorgaan, zonder financiële steun van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk is ons project bij voorbaat al tot mislukken gedoemd, en dat terwijl er verschrikkelijk veel behoefte aan is. Door die houding van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk dreigen wij verschrikkelijk gedemotiveerd te raken. De onzekerheid is slopend. Niemand kan ons iets zinnigs vertellen.”

Protest tegen uitblijven uitkeringen

Actievoerders nemen ambtenarenluch

(Van een onzer verslaggevers)

Rotterdam — „Oh was ik maar bij moeder thuis gebleven, dan had ik nu geen honger”, zongen gisteren 19 april 1979 zo'n dertig jongeren in de kantine van het Stadskantoor aan het Haagse Veer. Zij protesteerden tegen de lange wachttijden van nooduitkeringen voor minderjarigen die uit hun ouderlijk huis zijn vertrokken en geen werk hebben.

„We hebben onze buik vol van crisisuitkeringen, verstrekt door de Gemeentelijke Sociale Dienst (GSD) van Rotterdam, aan werkloze minderjarigen via overleg met hun ouders,” was te lezen op de pamfletten die de jongeren uitdeelden.

Daarom besloten zij massaal te genieten van een „ambtenarenlunch” voor prijzen die de helft zijn van die in een commerciële snackbar. De actievoerders noemden een bal gehakt „een broodje Van der Louw” en een uitsmijter werd betiteld als „een broodje Den Dunnen”.

Woordvoerder Aart van Boeien: „We eten hier omdat het goedkoop en lekker is. Dat komt goed uit omdat we weinig of geen geld hebben. We moeten te lang wachten op onze uitkering. Geldgebrek mag voor de GSD geen excuus zijn, gezien de goedkope lunches die de ambtenaren hier krijgen. Als ze voor zichzelf zo goed zorgen, mogen ze dat voor ons ook best doen.”

Een maand geleden hebben de actievoerders een brief gestuurd aan de directie van de GSD. „Die brief hebben we inderdaad ontvangen en is nog steeds in behandeling bij onze klachtencommissie. Ik betreur het dat de jongeren zo ongeduldig zijn. We leggen zo'n brief heus niet naast ons neer,” aldus een woordvoerder van de GSD.

Sommige actievoerders hebben bij „de Bulldog”, een open jongerencentrum voor minderjarigen, een onderdak gevonden. Hun aantal groeit en daarom wil de Bulldog uitbreiden. Een pand aan de Jan Sonjéstraat zou al beschikbaar kunnen zijn als het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk de Bulldog subsidie zou geven. Er zijn al mondelinge toezeggingen gedaan, maar het geld blijft uit. Op 25 april 1979 zullen de jongeren van de Bulldog besluiten of ze de aanvraag voor subsidiëring van de uitbreiding nog langer zullen afwachten.

Onderschrift bij de foto Zonder problemen bestelden de jongeren hun (goedkope) lunch in het zelfbedieningsrestaurant van het Stadskantoor.

‘Bestuur ondermijnt doelstelling’

Bulldog-werker in hongerstaking

(Van een onzer verslaggevers)

Rotterdam — „Ik zal sterven als mijn eisen niet worden ingewilligd. Het bestuur van stichting de Bulldog probeert op slinkse wijze van mij af te komen. De doelstelling van de Bulldog wordt door het bestuur ondermijnd. Drugverslaafden en jeugdprostituées mogen hier niet komen. Dat pik ik niet. Daarom eet ik niet meer sinds afgelopen dinsdagavond 18 maart 1980. Ik ben in hongerstaking.”

Rinus van Klaveren, coördinator van de Bulldog, meent het. Hij vreest dat de Bulldog moet worden opgeheven als het bestuur hem nog langer dwarsboomt. Zijn belangrijkste eis is dat het bestuur alle papieren die betrekking hebben op stichting de Bulldog aan hem teruggeeft.

Op verzoek van Rinus zijn de leden opgestapt. „Ik ben bezig met de opvang van drugverslaafden en jeugdprostituées. Bijna al mijn collega's vinden dat onzin. Zij willen liever jongeren opvangen die van huis zijn weggelopen. Maar dat doet het Jongeren Advies Centrum al. Ook het bestuur zag mijn ideeën niet zitten. Dat nu bijna iedereen weg is, we zijn nog met ons drieën, vind ik prima.”

De Bulldog is gehuisvest in de Jan Sonjéstraat. De brandweer noemt het pand onveilig. Er is sprake van een nieuw onderkomen voor de stichting aan de 's-Gravendijkwal 161. Collega Jolanda van de Linden: „Het is allemaal erg onduidelijk. Van het bestuur krijgen we niet te horen of de 's-Gravendijkwal doorgaat. De gemeente staat gelukkig achter ons. Officieel zal de leiding van de Bulldog op 1 april 1980 aftreden. Het is nog maar de vraag of de leden dan de papieren terug willen geven. Het nieuwe onderkomen komt nu wel op de tocht te staan omdat het minstens nog drie maanden duurt voordat we nieuwe krachten kunnen aannemen”.

Bestuurslid Leo Ramasre is Rinus trouw gebleven. Hij verzorgt de boekhouding. Het bestuur zou hem hebben beschuldigd van financieel wanbeleid. „Zo proberen ze me te ontslaan,” zegt Leo. „Jolanda en Rinus waren alleen achtergebleven als ze dat voor elkaar hadden gekregen. Een paar dagen geleden hebben twéé ambtenaren de boeken gecontroleerd. Ze hebben niets gevonden.”

Momenteel verblijven vier meisjes met drugsproblemen in het Bulldogpand. Rinus: „De bestuursleden hebben voorgesteld de boel dicht te gooien totdat alles is opgelost. Dat doe ik nooit want dan worden die meisjes de dupe.”

Albert Ekerhof, voorzitter van de Bulldog: „De Bulldog moet de Bulldog blijven. Rinus moet daar in meedraaien. Op zijn verzoek zijn we afgetreden. We vinden dat er iemand bij moet zijn die verstand heeft van drugproblemen, maar Rinus is tegen iedereen met een diploma. Waarschijnlijk omdat hij zelf zoiets niet heeft. De papieren mag Ramasre allemaal hebben, hij is ook bestuurslid.

Vandaag 21 maart 1980 praat het bestuur met de gemeente om tot een oplossing te komen.”

Onderschrift bij de foto Rinus in hongerstaking. Boekhouder Ramasre en collega Jolanda aan het voeteneind.

Bestuur wordt vervangen

Bulldog-werker gaat weer eten

(Van een onzer verslaggevers)

Rotterdam — Stafmedewerker Rinus van Klaveren van het jongerenopvangcentrum, de Bulldog, die vorige week dinsdag 18 maart 1980 in hongerstaking ging, eet weer. Het bestuur van Bulldog, dat op 1 april 1980 zal opstappen, zal op korte termijn worden vervangen door nieuwe leden. Alleen voorzitter Albert Ekerhof en Penningmeester Leo Ramasre blijven aan. Hiermee is aan de belangrijkste eis van Rinus voldaan.

Het bestuur zal vrijwillig vertrekken. Zij is het niet eens met de werkwijze van Rinus die vooral de opvang van jonge drugverslaafden en jeugdprostituées op zich wil nemen. Het bestuur wil voor deze vorm van hulpverlening zonder medische begeleiding geen verantwoording dragen.

Drie collega's van Rinus hebben al de benen genomen. Zij zouden zich alleen willen bezighouden met jongeren die van huis zijn weggelopen. „Dat zijn de eenvoudigste cliënten voor een hulpverlener,” stelde Rinus onlangs.

Zijn drie collega's zullen binnenkort worden vervangen. Dit werd tot voor kort bemoeilijkt door het bestuur die het pand van de Bulldog in de Jan Sonjéstraat een tijdje wilde sluiten zodat Rinus tot bezinning kon komen. Maar hij weigerde daar op in te gaan omdat de drugverslaafden die in het pand verbleven de dupe zouden worden. Na een gesprek met de gemeente heeft voorzitter Albert Ekerhof toegezegd alles in het werk te stellen om zo snel mogelijk voor nieuwe krachten te zorgen. Nieuwe krachten die belangstelling hebben voor mensen met drugsproblemen. Reden voor Rinus om weer wat voedsel tot zich te nemen.

„Ik voel me nu een stuk beter,” zegt hij na afloop van de hongerstaking. „Ik eet nog niet te veel want dat is slecht voor mijn maag. Mijn hoofdmenu bestaat uit bouillon en pap. Ik ben een paar kilo afgevallen.”

Onderschrift bij de foto Rinus van Klaveren weer aan de bouillon.

Bulldog vangt jeugdprostituées op

‘De methadonbus is stervensbegeleiding’

Van een onzer verslaggeefsters

Rotterdam — „Zonder erbij na te denken steekt zij de nieuwe sigaret op die ze zojuist van een vriendje heeft gekregen. Na een poosje verdwijnen de zorgen en komt er een ongekend vredig gevoel Voor in de plaats. Hé, kan ze nog net uitbrengen. Heb jij iets in mijn sigaret gedaan?

Jimmy buigt zich over haar heen. Ja meisje, een beetje „smack”. Maar, maak jezelf geen zorgen. Laat dat maar aan Jimmy over. Geniet maar van dat heerlijke gevoel dat je in heaven bent.

Na anderhalve week is het meisje compleet verslaafd aan de heroine. Haar „lieve vriend Jimmy” ondergaat een totale gedaanteverwisseling. Hij is nu Jimmy de pooier, dealer annex gebruiker.

Hij laat het meisje gedwongen de hoer spelen om zijn en haar heroinegebruik te bekostigen. Als ze weigert, kan ze klappen krijgen. Als ze niet genoeg geld binnenbrengt, dan krijgt ze geen heroine. Ze heeft er over gedacht om terug te gaan naar haar ouders, maar ze durft niet. Ze wil haar ouders geen schande aan doen en bovendien zou Jimmy haar nooit laten gaan!”

Dit jonge meisje is een van de vele heroinehoertjes die Rotterdam telt. Ze is terechtgekomen in De Bulldog.

Deze stichting heeft aan de 's-Gravendijkwal 161 een pand voor de opvang van jonge verslaafde meisjes. Het opvang-annex open jongerencentrum heeft begin november 1980 zijn deuren hier geopend.

Etage

Daarvoor moest De Bulldog het doen met een gehuurde etage in de Jan Sonjéstraat die zo slecht was dat aan opvang weinig kon worden gedaan.

De Bulldog probeert deze groep meisjes en jongens een eigen plekje te geven. Het centrum is dag en nacht open. Er kan koffie gedronken, gepraat, gewassen, geslapen of uitgehuild worden.

Rinus van Klaveren van De Bulldog is destijds als speeltuinwerker in aanraking gekomen met jongeren die „buiten de boot vielen” en van het een in het ander gekomen. Hij is nu al zo'n vijf jaar bezig met de opvang van drugsverslaafden en jeugdprostituées. Ze weer drugs-vrij krijgen gaat altijd op basis van vrijwilligheid.

In de drie grote steden zijn naar schatting 800 aan heroine verslaafde jeugdprostituées. Speciale opvang is er niet voor ze. In kindertehuizen worden ze niet geplaatst uit angst dat anderen ook aan de heroine geraken.

Om wildgroei tegen te gaan, wil de overheid verslaafde meisjes tot achttien jaar die nu in leven blijven door te hoereren, gedwongen opnemen in een kliniek in Loosduinen.

Rinus van Klaveren noemt het opsluiten van de heroinehoertjes ronduit belachelijk.

Zinloos

„Een gedwongen opname is zinloos. Ze worden daar alleen maar gedrild. Eenmaal vrij gaan ze meteen in Rotterdam weer de hoer spelen. En bovendien vind ik het een gevaarlijke ontwikkeling. Nu zijn het jonge, verslaafde meisjes, maar burgemeester Van der Louw gebruikte laatst al de term „zwaar verslaafden”. Dat zou in kunnen houden dat de weg geopend is om alle verslaafden op te pakken. En de alcoholisten én iedereen die zich afwijkend gedraagt. Iedere deskundige weet toch dat instituten als Rekken waar kinderen gedwongen worden opgenomen, niet werken.”

De Bulldog zit expres dicht bij „het wereldje”. De jeugdprostituées vinden hier een huiselijke sfeer. Er is geen harde lijn zoals in een kliniek. Ze hoeven ook niet gemotiveerd te zijn, maar als ze het even niet meer zien zitten dan is De Bulldog er. Eten, zich wassen of slapen.

Zijn ze geslagen door een pooier of een dealer, dan kunnen ze bij ons terecht. Door die lage drempel, blijven ze komen. Lichamelijk zijn ze er vaak belabberd aan toe, maar het eerste dat de hulpverleners doen is de meisjes proberen tot rust te laten komen en binnen te houden zodat ze kunnen wennen aan een normale dagindeling. Contact met ouders kan ook weer gemaakt worden.

Honderd procent resultaat boekt de Bulldog niet. Hoogstens tien van de honderd meisjes „redt” het en wordt heroinevrij. „Natuurlijk nemen velen weer de benen, maar ze komen toch steeds terug en proberen het opnieuw.”

„Wat wij doen is niet méér uitzichtloos als wat er aan opvang is bij de stichting Alcohol en drugs of de afkickcentra.

Als de meisjes en jongens dat afkickprogramma gemist hebben of niet meer mee mogen doen omdat zij bijvoorbeeld drie keer weer „gebruikt” hebben, dan kunnen ze nog naar De Bulldog. We praten pas over afkicken als ze tot rust gekomen zijn.”

„Wij zijn al lang op deze wijze bezig met het helpen van deze groep kinderen die nu plotseling maar opgesloten moeten worden of ze willen of niet, omdat ‘er geen andere mogelijkheid is’.

In die kliniek in Loosduinen komt twintig man personeel en daar is voor de begeleiding van één patiënt 400 gulden per dag uitgetrokken. Rotterdam en Den Haag willen de kliniek volgend jaar openen. Maar ons werk wordt bij de lancering van dit plan doodgezwegen.”

Waarom?

„Omdat men tegenover derden niet kan verkopen dat met weinig mankracht en geld De Bulldog draait. En dat terwijl uit het hele land mensen komen om te zien hoe wij werken en hulp verlenen.

Weet je wat het is,” zegt Rinus berustend, „wij vormen een experiment. Wij heten alternatief, maar het is natuurlijk lariekoek om alternatief altijd te associëren met weinig geld en weinig mankracht.

De Bulldog is een noodzaak. Je moet juist beginnen met de ongemotiveerde heroinehoertjes een plek te geven waar ze terecht komen. Hoewel het natuurlijk te gek is dat wij met die kinderen nog geen uitstapje kunnen maken, omdat er geen geld voor is. Ik neem er nu drie mee in mijn eigen wagen voor een uitje.”

De Bulldog krijgt een vergoeding van 25 gulden per cliënt, daarvan gaat ƒ7,50 als zakgeld haar de verslaafde. „Het eten alleen al kost ƒ12,50 per persoon, dan blijft er nog vier gulden over voor onderhoud aan het pand. Onze spullen zijn allemaal tweedehands. Vorig jaar wilden we in een pand een begeleid kamerproject beginnen. Het is afgeketst op de huur. Driehonderd in de maand was te duur.”

Lapmiddel

„Laten ze De Bulldog in Rotterdam een eerlijke, kans geven,” zegt Van Klaveren. „Het is natuurlijk een lapmiddel en zonder geld voor de hulpverleners zwaar werk. Velen zijn overspannen weggegaan. Wat wil je ook als je ieder dubbeltje moet omkeren voor je iets aanschaft!”

In plaats van een gedwongen opname in de kliniek zijn de Bulldogwerkers voorstander van een reorganisatie in de kindertehuizen en de tehuizen van de Voogdij en Kinderbescherming.

„Als kinderen weglopen uit tehuizen of van ouders, dan is er een gapend gat. Er is nauwelijks opvang. De kindertehuizen moeten anders gaan werken. Nu worden de kinderen altijd in een hoek gedreven: ze zwerven en waar ze dan aan bloot staan!

Waarom zou je in kindertehuizen niet evenveel personeelsleden hebben als kinderen? Daarmee zou je al een hoop ellende besparen en veel weglopen voorkomen.”

Methadon als afkickmogelijkheid voor heroine wijzen de stafleden van De Bulldog af. ‘Methadon was het heilige middel, maar in feite is het een dubbele verslaving want het maakt afhankelijk. Het gaat bovendien niet alleen om de methadon; er is ook nog de verslaving aan het ritueel: het spuiten.’

Afgeschreven

Er zijn er genoeg die op de Baan methadon halen en 's avonds heroine spuiten. De methadonbus is een soort stervensbegeleiding. Wie naar de bus gaat, wordt in feite door de instellingen afgeschreven. Het is toch waanzin om een kind van vijftien jaar af te schrijven?

Kritiek op de strenge afkickprogramma's is er ook bij de Bulldog. „Als je drie keer heroine gebruikt hebt, mag je niet meer meedoen. Die kinderen zijn dan weer vogelvrij. Maar een arts zegt tegen een kankerpatiënt toch ook niet: „Ik behandel u niet meer als ik zie dat u één sigaretje heeft gerookt.””

Onderschrift bij de foto Rinus van Klaveren: „Gedwongen opname heroinehoertjes is zinloos”.