Jan Sonjéstraat

Emigratie naar Kanada.

Door eenige oud-Kanadeesche emigranten is opgericht de vereeniging „Kanada”, welke zich ten doel stelt, bestrijding der emigratie naar Kanada.

Ze tracht dit doel te bereiken door het verspreiden van geschriften, het geven van informatiën, enzovoort.

Nadere inlichtingen worden verstrekt door de heeren B. Rolf, Jan Sonjéstraat 41, Rotterdam, en J.A. Pieterse, Utrechtsche weg 31 te Arnhem.

Land- en zeemacht.

Evenals voorgaande jaren zal het Nederlandsch Gymnastiekverbond weder een examen houden in de oefeningen voor verkorten diensttijd voor militieplichtigen en wel op Dinsdag 5 November 1912 's avonds te half 8 in de Exercitieloods aan den Crooswijkschen Weg te Rotterdam.

De oefeningen zijn volgens het nieuwe programma van voorgeoefendheid, bedoeld in het 1e lid van artikel 70 der Militiewet en bestaan uit: staafoefeningen, vrije oefeningen, loopen, springen, gewichtheffen, steenstooten, staafwerpen, klimmen, optrekoefening, en evenwichtsoefeningen.

De aanmelding moet geschieden bij den heer P. Schuddebeurs, Jan Sonjéstraat 36, uiterlijk tot Maandag 4 November 1912.

Waarde Familie de Vijlder!

Ziehier onze woning en het gehele huisgezin behalve den baas zelf.

Nummer 1 is Anna

Nummer 2 is Wilhelm

Nummer 3 is Marietje

Nummer 4 is Piet

en Johan staat links van Piet

Binnenin de voorkamer zit Roza, de grootste, met Lena, de jongste, en Moe zit achter de gordijnen.

24 september 1913

P.J. de Smit

Dankbetuiging.

Bij aankoop van een pakje Sodex, mocht ik daarin aantreffen een bon welke recht geeft op een paar prachtige Zilveren Bloemvaasjes, waarvoor ik hierbij de Vereenigde Zeepfabrieken te Zwijndrecht beleefd dank zeg.

Rotterdam, 3 December 1921, M. Waaleman, Jan Sonjéstraat 30b, Rotterdam.

70637 40

Huisvesting bij opkomst onder de wapenen.

De algemeene vereeniging van Verlofsofficieren der Nederlandsche land- en zeemacht heeft een huisvestigings-comité opgericht, dat op verzoek voor alle verlofsofficieren van ieder wapen, leden zoowel als niet-leden der vereeniging, kamers bespreekt voor de tijd, dat zij voor herhalingsoefeningen onder de wapenen moeten komen.

Het verlangen daartoe moet worden kenbaar gemaakt aan den heer G.C. van Doorn, Jan Sonjéstraat 32a, Rotterdam.

Bestuursjubileum J. Koomans.

Vandaag 30 april 1924 jubileert een bekend vereenigingsman op brandweergebied, iemand die als zoodanig zijn sporen, onder andere bij de Rotterdamsche Brandweervereeniging „Vriendschap zij ons doel” heeft verdiend. Immers, heden is het 25 jaar geleden, dat de heer J. Koomans, geaffecteerde aan spuit 32 (Volmarijnstraat) werd gekozen tot 1en voorzitter van deze corporatie, tot wier eere-voorzitter hij 12 Augustus 1914 werd benoemd. Op 1 Februari 1892 trad hij tot „Vriendschap” toe en werd op 5 Mei 1895 gekozen tot haar 1en penningmeester, waarop hij 30 April 1899 deze functie voor die van 1en voorzitter verwisselde.

In de 29 jaren, dat de Heer Koomans bestuurslid dezer brandweervereeniging is, heeft hij veel tot bevordering van haar bloei bijgedragen. Geen wonder dat èn bestuur èn leden van „Vriendschap zij ons doel” deze gelegenheid hebben aangegrepen hun eere-voorzitter te huldigen. Dit zal hedenavond 30 april 1924 geschieden. Met medewerking van het muziekkorps „De Brandweer” wordt hem een ovatie gebracht aan zijn woning in de Jan Sonjéstraat. Men zal hiervoor om kwart voor achten aantreden in de Valkensteeg bij den Groenendaal.

Opkomst onder de wapenen reserve officieren.

Ook dit jaar bestaat er gelegenheid voor de reserve officieren, die onder de wapenen moeten komen, inlichtingen te bekomen omtrent logies in de diverse garnizoenen.

Ze kunnen zich hiertoe wenden tot het bestuur der afdeeling Rotterdam der Algemeene Vereeniging van Verlofsofficieren der Land- en Zeemacht, adres de heer G.C. van Doorn, Jan Sonjéstraat 32a, Rotterdam.

Verschillende berichten

Het chronische geval.

Door geschreeuw en geklop bemerkten surveilleerende politie-agenten Donderdagmiddag 24 september 1925 omstreeks 6 uur, dat in de Oranje Nassauschool aan den Beukelsdijk te Rotterdam een kind was achtergebleven. Bij den concierge van G. in de Jan Sonjéstraat zijn ze den sleutel gaan halen en daarna hebben zij den jongen, die alleen in het gebouw was, bevrijd.

Korte berichten

— Donderdagnamiddag 24 september 1925 omstreeks 6 uur hoorden twee agenten te Rotterdam bij het passeeren der Oranje Nassau school, Beukelsdijk hoek Velzenluststraat, luid geschreeuw van een jongen. Zooveel gelezen hebbend in den laatsten tijd over achtergelaten leerlingen, begrepen zij aanstonds hier ook zoo'n geval voor zich te hebben. Zij waarschuwden den concierge van de school, die in de Jan Sonjéstraat woonde, en vonden den 9-jarigen D.M., die in de school was achtergelaten en nu door luid geschreeuw de aandacht van voorbijgangers trachtte te trekken.

Weer een Schoolkind vergeten

Rotterdam heeft thans ook zijn vergeten schoolkind! Tot nog toe waren wij er hier voor bespaard gebleven, schreef de Telefoon-correspondent aldaar. Gisteren 24 September 1925 heeft namelijk het langzamerhand chronisch wordend geval zich ook te Rotterdam voorgedaan.

Te vijf uur 's middags 24 september 1925 waren de leerlingen der 5e klasse van de Oranje-Nassauschool, een school voor bijzonder onderwijs aan de Velzenluststraat, naar huis gegaan. Eenige jongens moesten nablijven. Na een kwartiertje was de onderwijzer komen zeggen, dat ook zij konden opruimen. Blijkbaar is dit verkeerd begrepen door den 9-jarigen D. M., wonende op den Beukelsdijk. De jongen had zijn werk nog niet af en verkeerde in de meening, dat dit eerst gereed moest, vóór hij naar huis mocht gaan. De andere jongens gingen weg en M. bleef alleen in het lokaal achter. Te halfzes verliet het hoofd der school, de heer C. de Bruyn, die meende, dat alle kinderen weg waren het gebouw en deed de buitendeur op slot.

Toen de jongen met zijn werk gereed was, liep hij de gang in, om te zien, of de onderwijzer er nog was. Tot zijn schrik bemerkte hij, dat diens fiets, die altijd in de gang staat, weg was. Hij liep naar de buitendeur, doch vond deze op slot. Natuurlijk kwamen den knaap allerlei gedachten aan vergeten kinderen, die den geheelen nacht in de school hadden gezeten, in het hoofd, en hij vergat daardoor, dat de achteruitgang naar de gymnastiekschool altijd open staat. Hij begon luidkeels te schreeuwen en aan de deur te rammelen. Toevallig passeerden juist twee rechercheurs van politie, die den jongen geruststelden en bij den conciërge, die betrekkelijk dichtbij in de Jan Sonjéstraat woont, den sleutel van 't gebouw gingen halen. Te kwart voor zes was de jongen alweer bevrijd. Thuis had men nog niets van zijn achterblijven bemerkt.

Het hoofd der school wees er nog op, al was de jongen niet door de rechercheurs opgemerkt, hij toch niet lang meer opgesloten had behoeven te blijven, daar om zes uur de vrouw van den conciërge altijd weer in het gebouw komt voor het schoonmaken der lokalen. Maar, zoo voegde de heer De Bruyn hieraan toe, ik kan u de verzekering geven, dat het niet meer gebeuren zal. Het is een goede les geweest en wij zullen voortaan 's avonds voor het sluiten der school nagaan, of er iemand achterblijft.

Gebouw „De Eendracht”, Goudscheweg 130.

Excelsior-Bioscoop

Directeur: E.J. Weier, Jan Sonjéstraat 38, Rotterdam.

Liefdadigheidsavond

op 29 januari 1926 aanstaande, 8 uur.

De opbrengst wordt geheel ten bate van de noodlijdenden door den watersnood afgedragen aan het Rotterdamsch Comité,

Programma:

1. Openingswoord van den WelEerwaarde Heer Dr. A.F. Krull.

2. Zang van het Mannenkwartet „Con Amore”, leider de Heer J. van der Does.

3. De Borculo-film.

4. De Watersnood-film. — Hare Majesteit de Koningin in de geteisterde streken.

5. Piano en Viool: Mejuffouw Suze Cahen en de Heer Jaap Callenbach.

6. Sluiting door den WelEerwaarde Heer Ds. J.L. van der Wolf.

Kaartenverkoop en plaatsbespreking vanaf Dinsdag 28 Januari 1926, telkens van 3-8 uur, aan het Gebouw Goudscheweg 130.

Prijzen: 80, 60 en 40 cent.

De directies,

13611 60

Examens.

Het examen ter verkrijging van een akte van bekwaamheid als onderwijzeres aan een bewaarschool (akte A), uitgaande van de Gemengde Commissie voor Bewaarschoolakte-examens voor de gemeenten Rotterdam, 's-Gravenhage, Arnhem, Groningen en Schiedam wordt gehouden in Juni 1930 en Juli 1930. Men kan zich aanmelden voor 22 April 1930 bij den secretaris der commissie, W.J. Roodenburg, Jan Sonjéstraat 5a te Rotterdam.

Plotselinge dood.

In een tram op het Hofplein werd de 72-jarige mejuffrouw Maria Barents-van der Vegt uit de Jan Sonjéstraat plotseling onwel. De Geneeskundige Dienst bracht de vrouw naar haar woning, doch bij aankomst aldaar was zij reeds overleden.

Jubileum A. J. 't Hart.

Heden was het 25 jaar geleden, dat de heer A.J. 't Hart, thans hoofdagent-rechercheur bij den Justitieele Dienst van bureau Oppert, in Rotterdamschen politiedienst trad.

De algemeen geachte jubilaris werd hedenmorgen 22 maart 1932 gecomplimenteerd door den commissaris der 2e afdeeling, den heer C.G. van Gulden, terwijl ook de inspecteurs van den Justitieelen Dienst hun opwachting kwamen maken.

Ook van andere zijden mocht de heer nog vele blijken van belangstelling ondervinden; de receptie te zijnen huize aan de Jan Sonjéstraat was druk bezocht.

Door Rijkskommiezen aangeschoten.

Zonderlinge behandeling aan de grens.

Zondagavond 5 december 1932 is de familie A. Valster, wonende Jan Sonjéstraat 34b, alhier, komende met een luxe-auto van Baarle-Nassau, waar men een bezoek had gebracht aan een familielid in de Kweekschool voor Broeders, om omstreeks 7 uur op den weg tusschen Baarle-Nassau en Chaams een eigenaardige behandeling ten deel gevallen van de Rijkskommiezen. Ongeveer één à twee kilometer van Baarle-Nassau af vielen plotseling, terwijl de auto met een vaart van ten hoogste 25 KiloMeter reed, twee schoten.

Het tweede trof de 42-jarige mevrouw A. Valster-Kolenberg, die links van haar man zat, die de auto bestuurde, ongevaarlijk onder de borst. De auto stopte, waarna twee kommiezen per fiets verschenen, die beweerden, dat zij tevoren den bestuurder hadden gesommeerd te stoppen, maar dat deze daaraan geen gevolg had gegeven. De heer Valster nam met deze mededeeling geen genoegen en verzocht de ambtenaren voor hem uit te rijden naar het raadhuis in Baarle-Nassau, waaraan slechts schoorvoetend gevolg werd gegeven.

De burgemeester van Baarie-Nassau heeft den kogel, die in den mantel van mevrouw Valster-Kolenberg was blijven steken, in beslag genomen.

De houding van de Rijkskommiezen was voor den heer Valster aanleiding om een aanklacht over het gebeurde ter plaatse in te dienen, en hij zal, naar mevrouw Valster-Kolenberg ons heden mededeelde, ook op andere wijze trachten recht te verkrijgen, waar hij uit de geheele behandeling en wat zich daarna bij het onderzoek afspeelde, sterk den indruk heeft verkregen, dat men hem van de zijde der autoriteiten eer tegen dan meewerkte.

Door het oponthoud miste de familie tenslotte de laatste pont te Moerdijk maar zag dit leed door de goede zorgen van den caféhouder van café Het Veer tenslotte tot een minimum beperkt.

U hebt toch 'n Radio?

Storing Jan Sonjéstraat.

Vrijwel den geheelen dag, slechts door kleine tusschenpoozen onderbroken, treedt in de radio-ontvangst in de Jan Sonjéstraat een hinderlijke storing op, vermoedelijk veroorzaakt door een niet afgeschermden motor. Het geluid is zeer hinderlijk. De bewoners van deze straat zouden gaarne zien, dat de eigenaar van dezen motor maatregelen nam om het euvel te verhelpen.

Ter nagedachtenis

Maandagmiddag 12 november 1945 is op de begraafplaats Crooswijk door bewoners van de Jan Sonjéstraat een grafsteen overgedragen aan de familie van den oud-KnokPloeg-er J.P. Hendrikse (Louis), die in een gevecht tegen den bezetter is gesneuveld.

(Zie https://www.lo-lkp.nl/component/edocman/hggi-h2-547-563/download.html: Johannes P. Hendrikse (Louis) Voorheen: OrdeDienst. Gearresteerd 28-1-1945 bij overval op schuit met wapens in Rotterdam, ten gevolge van doorslaan gearresteerde rijksduitser uit de KnokPloeg-Rotterdam.)

De Stichting „CABA”

(Commissie van Advies en Beheer voor Afwezigen)

Verzoekt hen, die iets te vorderen hebben van of verschuldigd zijn aan na te noemen afwezigen, dan wel gelden, goederen of andere waarden voor of van hem/haar in bezit of bewaring hebben of met hen in eenigerlei rechtsbetrekking staan, hiervan binnen 8 dagen schriftelijk opgave of mededeling te doen aan onderstaand adres. Achterhouden van goederen is strafbaar.

André van Dantzig en Rosa van Dantzig-Sanders, Oude Binnenweg 75

Eduard van Dantzig en Sara van Dantzig-Sanders, Beukelsweg 70;

Levie Ensel, Bierslootsteeg 8, Vlaardingen;

Samuel Fekete en Adele Fekete-Farkas, Teilingerstraat 35;

N.A. Frank en M. Frank-Ensel, Zwaanshals 200;

Joachim van Gelderen, Henegouwerlaan 396;

Harry Hachenberg, Warmoezierstraat, daarna Boreelstraat;

Eliazar Hamburger en Elisabeth Hamburger van der Berg, Schieweg 60A;

Mevrouw B. van Stralen-Van Straten, tot 1940 gewoond hebbende Maaskade 109B;

David Tenenbaum, Jan Porcellisstraat 8;

Alter Wachsman en Temera Wachsman-Schaufel, Jan Sonjéstraat 30;

B. Weinberg, Vredehofweg 42;

Wulf Wurszup en Scheine Dina Salmanowitz, Vlaggemanstraat 39B;

J. van der Heim en Roselle van der Heim-De Jongh, Mathenesserweg 21

Weduwe Betty van Kleef-Ensel, Zwaanshals 292B;

Abraham van Koppelen, Agniesestraat 26;

Alexander van Koppelen, Noordsingel 24;

M. Koster, Mathenesserlaan 229;

Marcus Lagrand, Schieweg 11A;

Mevrouw R. Polak-Koster, Burg. Meineszlaan 25;

Jacques Poppers en E. Poppers-Cohen, Burg. Meineszlaan 76B;

Henri Marc Ronkel, Burg. Meineszlaan 121;

Suzanna Roodenburg-Sanders, Jan Porcellisstraat 8;

Abraham van der Sluijs en Chr. van der Sluijs-Ensel, Zwaanshals 200;

De secretaris

Rotterdam, 7 October 1946.

Graaf Florisstraat 36.

(Zie https://wachsman.nl voor meer informatie over de familie Wachsman)

Oproeping

Allen, die iets te vorderen hebben van, verschuldigd zijn aan of onder zich hebben van of als erfgenaam aanspraak menen te kunnen doen gelden op de onbeheerde nalatenschap van

Alter Hirsch Wachsman

geboren te Cieszanow (Rusland) op 28 Augustus 1894, laatstelijk gewoond hebbende te Rotterdam, Jan Sonjéstraat 30b en overleden te Sobibor (Polen) op 30 April 1943, wordt verzocht hiervan kennis te geven aan of afgifte te doen aan ondergetekende, uiterlijk op 30 Juni 1953.

Rotterdam, 12 Mei 1953.

De curator:

R. Schiferli

van der Dussenstraat 6a.

(Zie https://wachsman.nl voor meer informatie over de familie Wachsman)

Mijnheer de Redacteur

Rotterdamse Electrische Tram-personeel

In ons blad is gewag gemaakt van kabaal, dat op de personeelsvergadering van de Rotterdamse Electrische Tram is gemaakt. Waarom wordt er in Het Vrije Volk altijd over Eenheids Vakcentrale-elementen gesproken in zulke gevallen? Ik vindt dit kleinzielig.

Als de Rotterdamse Electrische Tram thans een duiventil is geworden, dan komt dat, omdat er beschamend lage lonen worden betaald, zoals het „Algemeen Dagblad” vermeldde.

P. Jansen

Jan Sonjéstraat 11a

Rotterdam

(Eenheids Vakcentrale'ers stonden op die avond pamfletten te verspreiden. In die pamfletten werden de vergaderingbezoekers opgewekt de eis te stellen, dat 15 October 1953 de streefdatum zou moeten zijn. Op die vergadering is die eis toen ook gesteld en dat ging met het vermelde kabaal gepaard. Was de conclusie van Het Vrije Volk dus onjuist? Als inzender wat meer van de praktijken dezer lieden kende uit eigen ervaring, dan zou hij het woord „kleinzielig” niet zo gauw gebezigd hebben. En dan zou hij ook weten, dat het „Algemeen Dagblad” er altijd een danig plezier in heeft met verkeerde voorstelling van zaken haar arbeiders-vijandigheid te demonstreren, hetgeen dit blad ook nu met het noemen van loonbedragen bij de Rotterdamse Electrische Tram weer heeft gedaan. Red. Het Vrije Volk)

Nieuw pand N.V. Van Torren

Het bouwen van een bedrijfspand met kantoren aan de Jensiusstraat voor rekening van de N.V. N. van Torrens slagerij- en vleeswarenfabrieken is na onderhandse inschrijving gegund aan T.J. Hoebe te Rotterdam voor ƒ169.000. Architect is de heer B. Reinders, Jan Sonjéstraat 11, Rotterdam.

Maandag 25 februari 1963 vieren de heer C.J. Nelemans en mevrouw G.J. Nelemans-Kamp, Jan Sonjéstraat 14a, te Rotterdam hun gouden huwelijksfeest.

Niet opvoeden

Op de TV werd ons een programma voorgeschoteld waarin men liet zien hoe men stieren fokt voor wellustigen in Spanje. We mochten nog net zien hoe zo'n jong beest werd gebrandmerkt, maar toen het ‘grote’ moment aanbrak waarop de stier in de arena moest vechten, werd de film afgebroken. Dat mochten we niet zien.

Akkoord. Het is een wreed schouwspel; maar laat ons, TV-kijkend Nederland, verschoond blijven van beelden ‘van mens tegen mens’. Het is voor onze kinderen en voor ons huiveringwekkend en niet bepaald opvoedend.

N.J. Smeets,

Jan Sonjéstraat 30a,

Rotterdam.

Militairen

Met ontsteltenis las ik over de brand door het optreden van militairen, waardoor boer Bosgoed in Oosterhout zo zwaar is getroffen. Ook ik heb mijn herinneringen, aan militairen in die buurt.

Toen we met vakantie waren in een kamphuis dat ligt aan het eind fan de weg van boer Bosgoed, en dat geheel omgeven is met prikkeldraad en aan het hek een bordje Verboden toegang voor onbevoegden heeft kwamen op een dag mijn kinderen gillend binnenstormen. Er bleken militairen met groen en zwart gecamoufleerde gezichten op het kampterrein aan het oefenen. Ik heb direct de militaire politie gebeld in Oosterhout, die mij vroeg de commandant te zeggen onmiddellijk het terrein te ontruimen.

De militairen (er kwamen er nog meer) verlieten het terrein dwars door het prikkeldraad en het korenveld van boer Bosgoed, alles vertrappend. 's Nachts waren ze weer present, we hebben geen oog dichtgedaan. Het jaar daarop hielden ze weer een oefening, het leek wel of de hel losgebarsten was, granaatwerpers, mitrailleurs, echt iets voor je vakantie.

We gaan naar dit kamphuis omdat het aan grote gezinnen zeer goedkoop verhuurd wordt. Maar als we dit jaar weer zo'n last van die militairen hebben, dan is dit het laatste jaar.

N.J. Smeets

Jan Sonjéstraat 30a

Rotterdam.

Alleen „Lange Mina” is er nog

„Nog even, dan zullen we jou niet meer zien,

Je moet ook nog wijken voor lijn 15 en 10.

Herinnering blijft: rooie Naat, Catrien,

Dat wordt in mijn dagboek geschreven;

Mijn steenkoude handen van vis en ijs,

Jouw vishal was bepaald geen ijspaleis

'k Zal steeds aan je denken, al wordt ik oud en grijs,

Dat staat in mijn dagboek te lezen.”

Ziedaar een couplet uit een gedicht van N.J. Smeets (Jan Sonjéstraat 30A Rotterdam) over het verdwijnen van de Rotterdamse visafslag.

Het doet een beetje Jordaans aan, dit vers. Uit het begeleidende briefje blijkt echter, dat het recht uit een Rotterdams hart komt. Luister maar:

„Ik zelf ben al bijna 20 jaar werkzaam bij de Gemeentelijke Visafslag, die zoals u reeds lang bekend is, binnenkort zijn deuren voorgoed zal sluiten. Wat wij nooit hadden kunnen denken zal over enige weken waarheid zijn. Een koud en tochtig beroep waar ik in de loop der jaren van ben gaan houden en dat iets bijzonders was. Vele vrouwen heb ik zien komen en ook weer helaas zien gaan, zonder dat hun plaats werd ingenomen. Alleen „Lange Mina” (mevrouw M. Bouwman) is nog als enige visvrouw over. Maar ook zij komt niet meer zo heel vaak aan de Vismarkt. Jammer, heel erg jammer….. en dat in zo'n wereldstad als Rotterdam”.

Plotseling overleden

(Van een onzer verslaggevers)

De 73-jarige heer J.J. Ringeling uit de Jan Sonjéstraat in Rotterdam is maandagavond 30 januari 1967 in de Drievriendenstraat in elkaar gezakt. In ziekenhuis Dijkzigt bleek dat hij was overleden.

Tuberculose-onderzoek

Ik was nogal verbaasd over het bericht dat het jaarlijks onderzoek op tuberculose op de scholen in, het vervolg eens per vier jaar zal plaatsvinden. Alleen aan ouden van dagen en buitenlandse arbeiders zal nog speciale aandacht worden geschonken. Het steeds kleiner worden van het aantal tuberculose-gevallen wordt, tot mijn nog grótere verbazing, door het ministerie van Volksgezondheid een ontwikkeling genoemd, die het thans nog toegepaste, zeer kostbare onderzoek niet langer noodzakelijk maakt. Met andere woorden: het is te duur! Dat is het kardinale punt.

In een radiopraatje op 10 november 1969 jongstleden zei de directeur van het Consultatiebureau in Rotterdam: het zou een dwaasheid en een grote domheid zijn wanneer wij ons consultatiebureauwezen op dit moment zouden liquideren. Dat men speciale aandacht aan buitenlandse arbeiders besteedt, spreekt vanzelf, maar wat doet men met hen die hier clandestien komen werken en die juist een groter gevaar vormen? Tuberculose is tegenwoordig niet meer zo gevreesd als vroeger, maar daar ik zelf enkele kinderen ermee heb liggen vraag ik mij af: moet men nu niet extra op zijn hoede zijn?

N.J. Smeets

Jan Sonjéstraat 30a, Rotterdam

Executieverkoop

vrijdag 11 februari 1972, te 11 uur, Jan Sonjéstraat 8b te Rotterdam, ten laste van J.W.J. Hijnen, van meubilaire goederen en wat verder te koop zal worden aangeboden.

Bezichtiging is mogelijk een half uur voor de verkoop. Contante betaling. Geen opgeld.

De deurwaarder,

Joh. van der Zwaal.

Te koop gevraagd één of twee leegstaande

huisjes,

apart of twee onder één dak. Hoeft geen nieuwbouw te zijn. In Rotterdam of randgemeente. J. Poot, Jan Sonjéstraat 26a Rotterdam-3.

R 15

Executieverkoop

Donderdag 18 maart 1982, te 11.00 uur te Rotterdam, Jan Sonjéstraat 17b ten laste van W.G. Hoefakker diverse houten-ladders, dames en herenfiets, wasautomaat, jukebox, Mercuri type 40 buitenboordmotor, Berini bromfiets, en een automobiel American motors type Hornet, kenteken 50-PZ-31 en wat verder te koop zal worden aangeboden.

Bezichtiging een half uur voor de verkoop.

Contante betaling. Geen opgeld.

De deurwaarder,

Er is geen studentenleven zonder God

In hartje centrum van Rotterdam staat een studentenhuis dat er duidelijk uitspringt. Terwijl niemand in deze buurt vreemd opkijkt als er weer eens een criminele afrekening plaatsvindt, praten Jan Willem, Ale en Maarten er dagelijks over God en zijn grenzeloze liefde. Ze zijn lid van de Rotterdamse Vereniging van Gereformeerde Studenten en maken deel uit van een van de weinige zuilen die Nederland resten. Waar veel studenten het geloof als een opeenstapeling van restricties en verplichtingen ervaren, gaan de bewoners van Jan Sonjéstraat nummer 35 er helemaal in op. Zonder God is er voor hen geen leven. En al helemaal geen studentenleven.

‘Het geloof moet je niet laten versloffen. Je moet niet in je eentje gaan zitten wachten totdat Christus terugkomt. Je hebt wel de opdracht om anderen te vertellen over het evangelie’, zegt Ale Riedstra (25) als huisgenoot Jan Willem na het eten de Bijbel resoluut dichtklapt. De discussie is het logische vervolg op de gelijkenis van de vijf wijze en vijf dwaze maagden uit het Mattheüs-evangelie.

Jan Willem: ‘De boodschap is duidelijk. God eren en God liefhebben, en dat moet een ander ook kunnen merken. Het doel is niet om met zo weinig mogelijk inspanning toch in de hemel zien te komen.’ Ale: ‘Je bedoelt de short cut to heaven waar dominee De Bruijne het altijd over heeft?’ Ook Ale's aanstaande echtgenote Wendelmoet mengt zich in het gesprek. ‘Hoe moet het dan met mensen in de bush bush? Wij hebben het geluk dat we toevallig bij christelijke ouders geboren zijn. Maar wat doe je met die mensen?’

Terwijl het gemiddelde wensenpakket van de student anno 1995 uit vergaande vrijheid en autonomie bestaat, verkondigen deze vrijgemaakt gereformeerden dagelijks de boodschap van naastenliefde en respect voor zowel ouders als overheid. Maarten IJkel (20): ‘Medestudenten denken vaak dat wij heel veel moeten inleveren. Een vriend van mij zei laatst nog: „Dan mag ik zeker geen schietfilms meer kijken?” Maar wij kijken heus wel tv. We zijn alleen selectiever.’

Jan Willem: ‘Waar wij onze huisgenoten op selecteren? Op man-zijn, kookkunst en sociaalheid. Zo iemand moet bij de rest passen en deel willen nemen aan het huisgebeuren. Wij eten dagelijks samen en doen gezamenlijk inkopen. Een gezin zijn we niet, maar wel een sociale gemeenschap. Je betaalt ook overal aan mee, ongeacht of je er bent. En ja, we selecteren inderdaad ook op geloof. Alle huisgenoten zijn lid van de Vereniging van Gereformeerde Studenten te Rotterdam.’

Hoe gezellig en harmonieus de verhalen aan tafel ook mogen klinken, hebben Jan Willem, Ale en Maarten soms niet het gevoel dat zij zich in een eng kringetje begeven? Maarten: ‘Je komt overal dezelfde mensen tegen omdat je je in hetzelfde wereldje beweegt. En je hebt daar al zoveel contacten dat je ze ook niet elders hoeft te zoeken.’

Ale: ‘Wat buitenstaanders van ons huis denken? Neem onze buurman. Die heeft een volstrekt ander wereldbeeld dan wij. Hij zegt: „Jullie huis springt eruit in de straat”, terwijl hij pas sinds een half jaar weet dat we christen zijn. Wij proberen gewoon open te staan voor mensen uit de buurt. Je consumeert niet alleen in menselijke relaties, maar kijkt ook wat je voor een ander kunt betekenen.’ Jan Willem: ‘Ik noem dat: respect dat verder gaat dan vrijblijvende tolerantie. Als ik om me heen kijk, schrik ik wel eens. Dan constateer ik zo'n onbeschaamd egoïsme.’

Huize Jan Sonjé mag dan serieus met intermenselijke relaties omspringen, de relatie met eventuele partners is eenzelfde lot beschoren. Ale zal het huis binnen afzienbare tijd verlaten voor een huwelijk met Wendelmoet. Ze willen elkaar zekerheid geven en dat ook duidelijk aan anderen laten zien. Sex voor het huwelijk komt daar niet aan te pas. ‘Dat wij niet met elkaar naar bed gaan’, nuanceert Maarten, ‘betekent niet dat er helemaal geen sprake mag zijn van seksualiteit. Maar wij wachten tot na het trouwen uit respect voor elkaar.’

Hoewel zé allemaal behoorlijk strak en rechtlijnig denken, dwingen de studenten toch respect af. Ze zijn wie ze zijn en schamen zich niet voor hun principes. Ze lezen, naast de Bijbel, de meest uiteenlopende literaire boeken, spellen ook de niet-christelijke kranten en luisteren net als ieder ander naar ‘wereldse’ popmuziek. Ook uitgaan is niet uit den boze. Ale: ‘Maar als een huisgenoot iedere dag naar de discotheek zou gaan, of elke drie maanden met een ander meisje in bed zou belanden, dan zou ik wel vragen wat hem daartoe beweegt.’

Als de anderen hard lachen om zijn uitspraak, haast Ale zich te zeggen dat ze wel begrijpen wat hij bedoelt. ‘Nou was dit geval ook behoorlijk hypothetisch. Laat ik het zo uitdrukken: wij staan duidelijk ergens voor en kunnen elkaar daar ook op aanspreken.’

Ellen Danhof

Onderschrift bij de foto De Bijbel staat centraal in Huize Jan Sonjé.

Foto Hans Heus — De Volkskrant

Oudste inwoner Jan Sonjéstraat ingenomen met prijs

De Jan Sonjéstraat is in de prijzen gevallen bij de uitreiking van de Opzoomerprijs voor Delfshaven. Als genomineerde wonnen de bewoners van de Jan Sonjéstraat duizend gulden door maandelijks met z'n allen de straat schoon te maken, waardoor iedereen zich verantwoordelijk voor de straat is gaan voelen.

Daarnaast hebben zij de straat opgevrolijkt met plantenbakken. Dat deze activiteiten de saamhorigheid in de straat bevorderen, kan de oudste bewoner, meneer Van Hooijdonk, beamen. Hij woont al 67 jaar in de straat. Boven woonde hij met zijn vrouw en drie dochters. In de kelder had hij een stoffeerderswerkplaats met zeven man personeel. Later verhuisde de zaak naar de Engelsestraat. In de loop der jaren heeft Van Hooijdonk allerlei veranderingen meegemaakt. Als schooljongen — hij ging naar school in de Oostervantstraat — ging hij met vriendjes over sloten springen die grensden aan boerderijen aan de tegenwoordige Beukelsdijk.

„Dan werden we nog weleens achterna gezeten door de boer,” herinnert hij zich. „Het was allemaal land. Op de Middellandstraat stonden geen huizen. Dat was de polder. Een ruimte had je! Op het Henegouwerplein gooiden ze al het as op het plein en dan had je een hele grote berg, waar de mensen hun kooltjes uit zaten te zoeken.”

De Tweede Wereldoorlog staat Van Hooijdonk nog helder voor de geest. Naast zijn huis, waar hij met zijn vrouw en drie dochters woonde, verrees een café dat druk werd bezocht door Duitse soldaten. Hij maakte mee hoe de huizen verduisterd moesten worden en hoe onschuldige mensen op de Middellandstraat werden neergeschoten. Voor zijn ogen werd het Joodse Ziekenhuis aan de Claes de Vrieselaan ontruimd.

„Bij de grote brand van het bombardement heb ik als hulp in de straat gestaan,” herinnert hij zich. „Dan kwamen de mensen allemaal spullen brengen. De mensen uit het ziekenhuis werden natuurlijk verplaatst allemaal, dus dan hadden ze dekens nodig en slopen en kussens. Ik stond dat op de hoek van de straat te verzamelen en dat werd dan naderhand weggehaald. Dan zag ik hoe de gewonden en de zieken in auto's werden weggevoerd. Je werd op een afstand gehouden. De Duitsers liepen met geweren in de aanslag. Ik ben in dat ziekenhuis verschillende keren op visite geweest, bij kennissen. Jarenlang heb ik als kind zijnde een Joods vriendje gehad.”

Sommige huizen uit de straat, die rond de eeuwwisseling is gebouwd, heeft Van Hooijdonk zien afbreken en zien vervangen door nieuwe. Ook de bevolking heeft hij zien veranderen. De welgestelden heeft hij naar de buitenwijken weg zien trekken, om plaats te maken voor een gemêleerde bevolking van verschillende nationaliteiten.

In zijn herinnering Opzoomerden bewoners van de straat al voordat het woord was uitgevonden: „De stoepjes en de bellen werden gepoetst. Dat zie je tegenwoordig niet meer,” constateert Van Hooijdonk, die toegeeft dat het met de gezamenlijke schoonmaakakties in de straat wel weer de goede kant uit gaat. Ondanks zijn hoge leeftijd draagt hij hier nog steeds aan bij: „Ik doe nog graag mee. Mijn eigen straatje veeg ik ook altijd nog. Ik kan niet tegen vuil. Misschien ben ik daar een beetje te precies in,” zegt Van Hooijdonk, die vindt dat de Roteb ook wel iets vaker zou mogen vegen: „Om de twee weken is te weinig.” Toch zou hij het maandelijks vegen met zijn medebewoners niet willen missen: „We gaan goed met elkaar om. Ik vind het gezellig.”

Onderschrift bij de foto De Heer van Hooijdonk zou het maandelijks vegen met de medebewoners niet willen missen.

foto: Sjoerd Nicolaï

Jan Sonjéstraat viert honderdjarig bestaan met boek

Door Rein Wolters

Rotterdam — Aan het eind van de 19de eeuw ging het snel met de groei van Rotterdam. In tal van wijken regen de straten zich aaneen tot buurten. Dat gebeurde onder meer in Feijenoord, Charlois, Afrikaanderwijk, het Oude Westen en Middelland. Veel straten in die buurten bereiken dezer dagen en maanden de leeftijd van honderd jaar. De bewoners van de Heemraadssingel, de meest ‘deftige’ straat van de wijk Middelland in de deelgemeente Delfshaven timmerde begin vorige week al aan de weg met een eeuwviering. In september 2000 komt er een boek uit over de historie van de straat. De bewoners van de minder ‘deftige’ Jan Sonjéstraat, een zijstraat van de 1e Middellandstraat, waren hun wijkgenoten van de Heemraadssingel voor met een boek. Zij presenteerden zaterdag 11 maart 2000 in wijkcentrum Middelland hun ‘Even terug in de tijd — 100 jaar Jan Sonjéstraat’. Dat ging gepaard met een feest, waar de nostalgische verhalen vanaf dropen. De vloer bezweek bijna onder het gewicht van de ongeveer tweehonderd bewoners en ex-bewoners. Al tijdens de bijeenkomst bleek dat initiatiefnemers Jan Poot, Don Lassooij en Aad Lutgerink van het organiserende comité veel energie in hun idee hadden gestoken. „De Jan Sonjéstraat is niet zo maar een straat,” vertolkte 73-jarige Jan Poot. „Wij zijn er trots op dat de bewoners van vroeger en nu, graag in deze straat wonen.”

Hecht

Deelraadsvoorzitter Tom Harreman van Delfshaven benadrukte dat, handenschuddend in de menigte, nog eens. „Het zijn mensen die op een fantastische wijze met hun woonstraat bezig zijn. In Middelland is het een woonstraat met hechte banden. De Jan Sonjéstraat mag gelden als een voorbeeld voor heel de deelgemeente.”

Tegen de achtergrondmuziek van John Verkroost, die uitbundig werd toegezongen vanwege zijn zestigste verlaardag, kwamen de verhalen los. Zoals over de gezusters Ladage die op de hoek met de Schermlaan tot aan het begin van de jaren zestig een winkel in knopen, garen, band en fournituren hadden. „Mijn moeder heeft daar in 1929 de inhoud van haar naaidoos gekocht en ik deed in 1958 hetzelfde. En ook van de firma Huisman van de slogan ‘Kleeren maken de man en Huisman maakt de kleeren’. Vanaf 1885 bevond de zaak zich op de Hoogstraat. In 1940, na de verwoesting van het centrum, werd een noodwinkel ingericht op de hoek Jan Sonjéstraat/1e Middellandstraat. Dat was op de plek waar anno 2000 het chinees-restaurant Augi is gevestigd. Nog tijdens de Tweede Wereldoorlog werd op nummer 4 een opslagplaats in gebruik genomen. Na de oorlog bleef de noodvestiging voortbestaan als filiaal en werd in 1950 zelfs uitgebreid met en aangrenzend pand aan de 1e Middellandstraat. Dat duurde tot de sluiting van het bedrijf aan het eind van de jaren zeventig.”

Immigratie

De bewoners van nu van de Jan Sonjéstraat vormen en gemengd gezelschap van harde werkers. De immigratie is ook zichtbaar in de straat: nog nooit is deze zo kleurrijk geweest. De bewoners komen uit 21 verschillende landen en de straat heeft dus een ander gezicht gekregen. Maar de verschillen met vroeger zijn minder groot dan ze misschien lijken, constateert historicus Oscar Gelderblom (28) in een van de hoofdstukken van het door hem geschreven boek. Daarin is ook een fotogalerij in kleur opgenomen van huidige bewoners, gemaakt door fotograaf Jan van der Ploeg. Het boekje is gedrukt in een oplage van 750 stuks en is in beginsel alleen bestemd voor huidige en ex-bewoners. Met de receptie van zaterdag 11 maart 2000 is het niet gedaan met de feestelijkheden. Deze worden in mei 2000 voortgezet met net vullen van de bloembakken in de straat en in juni 2000 in het kader van opzoomeren met een straatdiner. „Zo blijven we optimaal en positief bezig,” verwoordt bewoner Aad Lutgerink.

Onderschrift bij de foto Terwijl de bewoners aan het feesten waren in het wijkcentrum, wapperen vrolijke vlaggen in de honderdjarige straat. Foto Jaap Rozema/Rotterdams Dagblad

Presentatie boekje hoogtepunt feest honderd jaar Jan Sonjé

Met onder andere een drukbezochte receptie en de presentatie van een fotoboek is zaterdag 11 maart 2000 het honderdjarig bestaan van de Jan Sonjéstraat gevierd. De meeste huidige bewoners waren op de receptie in het Trefcentrum aanwezig. Daarnaast waren er veel voormalige bewoners van het straatje tussen Eerste Middellandstraat en Schermlaan. Een van hen, Koos van Wingerden, vertelde dat zijn vader, wanneer een van de kinderen weer eens een deur open had laten staan, standaard riep: ‘We stoken niet voor de Jan Sonjéstraat!’ Twee generates later is die kreet binnen de familie nog steeds een gevleugelde uitdrukking, ook al wonen de leden ervan al vijftig jaar elders. Hoogtepunt van het feest was de presentatie van het boekje ‘Even terug in de tijd’ dat in een oplage van 750 stuks is verschenen. Het eerste exemplaar werd overhandigd aan de 97-jarige bewoner Jan van Hooijdonk. Aan hem is een pagina in het boekje gewijd. In het boekje wordt aandacht besteed aan de kunstschilder Jan Sonjé, een klein beetje aan de geschiedenis van de straat, de verschillende bouwstijlen, woonvormen, het sociale leven, de winkels en bedrijven, de straat tijdens de Tweede Wereldoorlog, de Bellebom, de stadsvernieuwing, het opzoomeren en overlast van de drugshandel. De tekst werd geschreven door straatbewoner Oscar Gelderblom, en voorzien van links en rechts geritselde foto's. Het hart van het boekje, en dat is uniek, is een overzicht met portreten van op twee na, alle bewoners van de Jan Sonjéstraat. Fotograaf Jan van der Ploeg maakte alle foto's, in kleur, bij de bewoners voor de deur, op een foto na, waar hij zelf als straatbewoner op staat. Boekje en feest zijn er gekomen doordat een drietal bewoners voortdurend bezig bleef en anderen wisten te stimuleren. Jan Poot, Aad Lutgerink en Don Lassooij werden dan ook in de bloemen gezet. Voor de bewoners van de Jan Sonjéstraat is het feest nog niet afgelopen. In het voorjaar kleden zij de straat aan met bloembakken, en er staat nog en straatdiner op het programma, waarbij iedereen, er wonen ruim twintig nationaliteiten, een maaltijd uit eigen land bereidt.

Onderschrift bij de foto De 97-jarige Jan van Hooijdonk krijgt het eerste exemplaar van het Jan Sonjéboekje uitgereikt. Foto: Leunis Verlinde

Jan Sonjéstraat 100 jaar

door Ineke Westbroek

„In deze straat lukt het om mensen die heel erg van elkaar verschillen bij elkaar te krijgen.” Een grote kracht van de honderdjarige Jan Sonjéstraat, vindt Aad Lutgerink, die al eenendertig jaar in de straat woont. Als onderstreping van zijn stelling wapperden in de Jan Sonjéstraat de vlaggen van alle nationaliteiten van mensen die er wonen.

Uit het gedenkboekje ‘Even terug in de tijd’, dat is samengesteld door de straatgroep Jan Sonjé en geschreven en geïllustreerd is door de bewoners Oscar Gelderblom en Jan van der Ploeg, valt op te maken dat de mensen in de Jan Sonjéstraat zowel in het heden als in het verleden een hechte groep hebben gevormd. Tijdens de jubileumreünie, die de straatgroep op 11 maart 2000 in het Trefcentrum organiseerde, werd het eerste exemplaar uitgereikt aan de oudste bewoner, de heer Jan van Hooijdonk (97).

Even terug in de tijd beschrijft de afgelopen honderd jaar Jan Sonjéstraat en geeft een beeld van de straat anno nu. Veel voormalige bewoners hebben meegewerkt aan het boek, door oude foto's aan te leveren. De oud-bewoners, die verspreid over het hele land blijken te wonen, reageerden op oproepen in kranten, die de straatgroep had geplaatst. De familie Knulst, die van 1925 tot 1935 met negen broertjes en zusjes op 33b woonde, vond het leuk om gehoor te geven aan de oproep voor foto's en deelname aan de reünie. Zij hebben hun straatje nooit kunnen vergeten. De heer Knulst, die tegenwoordig in Berkel en Rodenrijs woont, weet nog precies alle bedrijfjes in de straat, zoals de boordenwasserij waar zijn vader de boorden liet stijven. Ook de garen- en bandzaak van de gezusters Ladage ligt hem nog vers in het geheugen: „Daar was een blinde muur. Als we daar met ballen tegenaan gooiden, kwamen ze naar buiten, want die ballen belandden wel eens tegen de ramen.” Zijn zus (zij woont alweer vele jaren in Schiebroek) weet nog hoe zij 's avonds, gezeten op de tuintrap, urenlang over de schutting met haar buurmeisje zat te kletsen: „We hadden het over van alles, over school, over jongens. Ik heb hier wel een stuk of vier vrijers gehad.”

Aanvaringen met oom agent

Touwtjespringen, fietsen, ‘koten’, slagballen, van put naar put lopen en natuurlijk voetballen, dat waren de favoriete spelletjes in de Jan Sonjéstraat. Het probleem rond voetballende jongens in een te kleine straat blijkt van alle tijden te zijn. Een oud-bewoner, die zijn jeugd in de straat heeft doorgebracht, herinnert zich de aanvaringen met politieagenten van het dichtbij gelegen bureau Duivenvoordestraat: „Dan had je de mogelijkheid dat je balletje werd afgepikt. Die agent kwam altijd de straat in op een fiets met een hele grote bel: ping pang! Op de wijs van die bel riepen wij dan: ‘De lul!’” Dierbare herinneringen koesteren de ex-bewoners aan de chique mevrouw Spitters, die zich niet te goed voelde om urenlang het springtouw te draaien, met om zich heen een grote kluit touwtjespringende kinderen. Nog steeds voelen ouders in de Jan Sonjéstraat zich betrokken bij alle kinderen in de straat. Een Kaapverdiaanse oud-bewoonster, een maand geleden verhuisd naar IJsselmonde („We hadden een groter huis nodig met een tuin, in een rustiger buurt waar kinderen veilig kunnen spelen”) denkt met weemoed aan het gevoel van onderlinge saamhorigheid, waarmee ouders en kinderen er samen op uittrokken: „We gingen samen naar het park, deden spelletjes. Al die leuke dingen mis ik. Wat dat betreft is het jammer dat we weg zijn gegaan.”

Plantdagen en straatdiners

Een grote rol bij het bevorderen van het saamhorigheidsgevoel spelen de activiteiten van de in 1991 opgericht straatgroep, die straatdiners en gezamenlijke plantdagen organiseert. Samen met Aad Lutgerink en Don Lassooij speelt Jan Poot een centrale rol bij deze activiteiten. Hij woont sinds 1954 in de straat. Oorspronkelijk komt hij uit Veendam. „Er is veel veranderd in de straat”, blikt hij terug, „vroeger woonden er alleen maar Nederlanders, nu leven wij met verschillende culturen.” Een ander opvallend verschil: „Vroeger had je alleen maar een fiets, die je gemakkelijk kwijt kom, nu hebben we allemaal een auto.” Zijn mooiste herinnering: „Toen ik mijn eigen huis kocht en hier kwam wonen met mijn gezin. Een waanzinnig goed huis voor die prijs. Het bewijs: ik woon er nog!”

Angstige ogenblikken

Even terug in de tijd wijdt ook een hoofdstuk vaan de Jan Sonjéstraat tijdens de Tweede Wereldoorlog. Beschreven wordt hoe bewoners zoveel mogelijk hun gewone leven probeerden voort te zetten. Ook in de Jan Sonjéstraat eiste de oorlog slachtoffers. Zoals de joodse bewoner van 35a, die werd afgevoerd nadat bleek dat niemand in de straat hem durfde te laten onderduiken. Het zoontje van de kleermaker (Wachsman) op 30b, Ietje (voluit Isaac (Ilan)) werd wel een helpende hand gereikt, maar zijn ouders konden niet van hem scheiden. Niemand uit dit gezin keerde terug. De angstige ogenblikken tijdens bombardementen — zoals de voor de Sicherheitsdienst bestemde ‘Bellebom’ — bleven veel oud-bewoners hun leven lang bij. „Mijn moeder en ik waren samen thuis toen we hoorden schieten”, vertelt een oud-bewoner, die de oorlog als kind meemaakte, „die bom viel schuin achter onze woning. Mijn moeder en ik stonden in een hoekje in een nis. Zo hebben wij elkaar vastgehouden. Was hij ontploft, dan had ik dit waarschijnlijk nooit kunnen vertellen.”

Onderschrift bij de foto De stemming zat er goed in tijdens het lied

Het 100-jarig bestaan van Jan Sonjéstraat

ingezonden mededeling

Het 100-jarig bestaan van de straat is niet niks geweest. We hebben er behoorlijk bij stil gestaan. Het boekje ‘Even terug in de tijd’ is goed gevallen en heeft een plekje in Rotterdam gekregen. De receptie bij Café Canim op de officiële dag, 7 maart 2000, waar de eerste exemplaren aan de bewoners werden uitgereikt was prima. De receptie in het Trefcentrum voor bewoners, oud-bewoners, genodigden en vele nieuwsgierigen was een ware happening. Tussen haakjes: er is een videoband van de receptie gemaakt. Als je in de straat loopt en om je heen kijkt zie je allerlei bakken vol met prachtige geraniums bloeien. Kleurrijk en mooi om te zien. Een echte verfraaiing. De afsluiting van onze festiviteiten rond het 100-jarig bestaan was het gezellige en goede diner dat voor en door elkaar was verzorgd op 3 juni 2000. Helaas werden we door de weersomstandigheden gedwongen het binnen te houden, terwijl een diner op straat de bedoeling was. Jammer! Dit alles hebben we gedaan om met elkaar de straat leefbaar te maken, te proberen er voor elkaar te zijn, elkaar te helpen om de straat schoon, heel, veilig en minder lawaaiig te maken. Bedankt voor alle spontane medewerking.

Jan Poot, Aad Lutgerink en Don Lassooij

Het begint met elkaar te groeten

Middelland weer in de ban van Opzoomeren

„Oh ja, dat lukt ons wel, geen probleem”. Mijnheer Poot uit de Jan Sonjéstraat kijkt bijna triomfantelijk. Een straatdîner voor minstens vijftig bewoners, daar draait de Jan Sonjéstraat z'n hand niet voor om. „We hebben dat al eens eerder gedaan”, zegt mijnheer Poot, „alle bewoners hadden iets klaargemaakt. We zaten met z'n allen aan lange tafels, het was heel erg gezellig.”

De ruimte van de bewonersorganisatie is omgetoverd tot Opzoomercafé. Actieve opzoomeraars zijn uitgenodigd om onder het genot van een drankje en een hapje te praten over de Opzoomercampagne 2001. Ook dit jaar weer de gebruikelijke straatacties. Elke deelnemende straat of groep ontvangt een zogenaamde Eurobon die 123 euro's waard is om hun straat of buurt mooier, leuker, veiliger en vooral gezelliger te maken.

Daarnaast kunnen straten zich opgeven om mee te doen aan een groot straatdîner. Opzoomer Mee zorgt voor stoelen en tafels en voor een budget om boodschappen te doen. Alleen straten die echt denken ruim vijftig bewoners uit verschillende culturen aan tafel te krijgen maken een kans om hieraan mee te mogen doen. Een andere voorwaarde is dat ze ook een bijzondere gast moeten uitnodigen.

Coalities

Tijdens het Opzoomercafé worden ook coalities gesloten. De bewoners van de Vliegerstraat en de Lieve Verschuierstraat komen in gesprek met de bewoners van het 55+ complex ‘Lieve Vlieger’, dat net om de hoek staat. „We hebben jullie al eens vaker uitgenodigd om bij onze vergaderingen te zijn,” aldus een bewoonster van de Lieve Verschuierstraat, „ik gooi altijd een aankondiging van onze vergadering bij jullie in de bus.” „Kunnen we dan niet mee doen met zo'n straatdîner?”, vraagt een bewoner van het 55+ complex. Even later zitten de groepen met elkaar om tafel om plannen te smeden.

Vele gezichten

Voor kindergroepen is de uitdaging dit jaar om een ontdekkingsreis door (de) eigen wijk te organiseren, als moderne wereldverkenners op speurtocht in de buurt. De kindergroep moet verschillende culturen en generaties in kaart brengen en beter leren kennen. Dat kan rond een bepaald thema, zoals bijvoorbeeld muziek. Het team gaat, met een begeleider, op bezoek bij instellingen en organisaties die de vele gezichten van de buurt vertegenwoordigen. Dat kan bijvoorbeeld een ouderenflat zijn of het Multi Cultureel Centrum Middelland, een Marokkaans eethuisje, de Chineze ouderenlocatie aan de Graaf Florisstraat of een kinderdagverblijf.

Ook sportactiviteiten maken dit jaar weer deel uit van de Opzoomercampagne en natuurlijk het eindejaarsfeestje rond kerst of rond het suikerfeest.

Leefbare straat

Middelland gaat weer opzoomeren. Een straat waar bewoners elkaar groeten en kennen is een straat waar bewoners zich vertrouwd voelen, zich veilig voelen en eerder bereid zijn om samen te werken aan een leefbare straat.

Straten of groepen die interesse hebben of meer van de Opzoomercampagne 2001 willen weten, kunnen bellen naar de bewonersorganisatie, telefoonnummer: 4256898, vragen naar Ireen van der Lem.

Middelland woedend!

Als een donderslag bij heldere hemel maakte de Postbank on 21 januari 2002 jongstleden bekend dat het Postkantoor aan de Witte van Haemstedestraat per 4 februari 2002 zou worden gesloten. Direkt na de bekendmaking (met een armetierig foldertje op de deur van het kantoor) meldden zich enige tientallen woedende mensen bij de Bewonersorganisatie Middelland: „Zijn ze daar nou helemaal van de pot getrokken?”, „Zijn ze krankzinning geworden?”, „Schandalig, er blijft zo geen postkantoor meer over in heel Delfshaven, na twee bankfilialen verdwijnt nu ook nog ons postkantoor. Dit pikken we echt niet. Actie, harde actie!!!”

Het is slechts een kleine greep uit de stortvloed van de uiterst verontwaardigde reacties.

Er werd nog dezelfde dag een handtekeningenactie gestart en er werd afgesproken om bij elkaar te komen om te bespreken welke andere acties er op een zo korte termijn gevoerd konden worden. Een van de eerste ideeën die opkwam was een bezetting van het Postkantoor. Om dit goed en zorgvuldig voor te bereiden werd een afspraak voor een actievergadering gemaakt; tijdens deze vergadering werd het idee om het kantoor te bezetten met unanieme stemmen aangenomen. Er werden spandoeken met protestleuzen gemaakt, de pers werd op de hoogte gesteld van de voorgenomen actie en het in korte tijd gemaakte draaiboek lag klaar.

Nerveus

De bezetting begon op vrijdag 1 februari 2002 om 16.30 uur. Gewapend met de spandoeken, matrasjes, slaapzakken en eten en drinken voor een eventueel onvoorzien lang verblijf drongen de bewoners het Postkantoor binnen; de toegesnelde manager van het kantoor werd te woord gestaan door bewoner Jan Poot uit de Jan Sonjéstraat. Deze legde het doel van de actie uit, vroeg de manager of hij bereid was de 1300(!) opgehaalde handtekeningen in ontvangst te nemen en of hij zo vriendelijk wilde zijn de hoofddirectie van de Postbank uit te nodigen voor een gesprek ter plekke. De manager reageerde hierop buitengewoon nerveus. De handtekeningen wilde hij niet aannemen, de directie was niet te spreken en hij verbood de toegesnelde persfotografen en de cameraman van het Rotterdamse televisieprogramma ‘Cineac Delfshaven’ om hun werk te doen.

Wachten

Hierop deelde Jan Poot de manager mee dat de bewoners niet zouden vertrekken voordat de eisen werden ingewilligd en dat het dus uitsluitend aan hem was hoe lang de bezetting zou duren; als het aan de bewoners lag bleven zij desnoods de hele nacht. Het zweet brak de arme man aan alle kanten uit en hij verschanste zich ijlings in zijn kantoor. Wat hij daar precies heeft gedaan werd duidelijk toen een paar minuten later de politie arriveerde. Na ampel overleg met de manager verlieten de agenten zonder mededelingen te doen het Postkantoor. Inmiddels was het 5 uur geworden, de verlichting in het kantoor werd gedoofd maar meegebrachte zaklantarens brachten uitkomst. Al snel werd duidelijk wat er binnen met de politie besproken was: de chef meldde zich bij Jan Poot en verklaarde alsnog bereid te zijn de handtekeningen in ontvangst te nemen met de belofte deze door te sturen naar de hoofddirectie van de Postbank in Utrecht. Hierop werd in goed overleg besloten de bezetting te beëindigen

Naar het hoofdkantoor

Bij de bewonersorganisatie werd nog even nagepraat en er werden plannen gesmeed voor een vervolg. Het plan is nu om de actie te verbreden naar andere wijken van Rotterdam en dan gezamenlijk naar het hoofdkantoor van de Postbank in Utrecht te gaan om daar ons ongenoegen te uiten en de bezetting nog eens dunnetjes over te doen.

De foto's zijn van Peter Kervezee.

Onderschrift bij de foto Dat spreekt

Onderschrift bij de foto Daar komt meneer de Knor…

Onderschrift bij de foto Ik word niet goed!

Onderschrift bij de foto Alle tijd…

Onderschrift bij de foto Zo is dat.

Geraniumdag

Op zaterdag 11 mei 2002 vond in de Jan Sonjéstraat weer en gezellige ontmoeting plaats…: de traditionele Geraniumdag. Een kleurrijk en bloemrijk feest, dat nu al zo'n acht jaar plaatsvindt. De straat wordt dan namelijk versierd met hangende en staande geraniums. Tegen negen uur komt tuinder Zijlstra (al jaren verbonden aan de Jan Sonjéstraat) met een kar vol geraniums en aarde zijn vracht afleveren. Met man en macht wordt dan keihard gewerkt om de 650 geraniums en tientallen zakken aarde uit te laden.

Oud en stekelig

Dan gaan Arjan en Jan Poot (al jááren de vaste medewerkers in het vullen van de plantenbakken) aan de slag. Verschillende bewoners komen geleidelijk met hun bak vol met oude, stekelige, verdorde, oude geraniums naar de kraam waar de bakken worden gevuld. Ondertussen open enkele andere bewoners (Don, Aad, Eric, Ria, Vahit, Jan, de fotograaf, Dinant) rond om andere mensen uit bed te bellen, haken aan de muren te hangen (alleen daar waar ze kapot zijn), bakken te controleren op bruikbaarneid en oudere mensen die nulp nodig hebben te hulp te schieten.

Genieten

De straat is op de Geraniumdag een groot en levendig tafereel. We praten namelijk over het vullen van 80 bakken met 600 geraniums voor 35 gezinnen, dat zijn ongeveer 100 bewoners. Van de 100 bewoners hebben er ongeveer 11 een grote hand in de begeleiding van de Geraniumdag. Met ongeveer 50 mensen wordt er koffie en thee gedronken, met zo'n 16 een glaasje en uiteindelijk genieten er zo'n 200 bewoners van de geraniums, laat staan de vele mensen die iedere dag door de Jan Sonjéstraat lopen.

Naborrelen

Tussen de bedrijvigheid door drinken we koffie en eten we koek en tegen 13.00 uur gebruiken we gezamenlijk de lunch (bereid door de bewoners Tineke en Winnie). Dit jaar was de straat rond 14.00 uur aan de kant en werd er heerlijk nageborreld en gepraat over het wel en wee in de straat en natuurlijk over de politiek.

Via deze weg bedanken we alle bewoners, de harde werkers, de tuinder, OpzoomerMee, het wijkteam Middelland en de Bewonersorganisatie Middelland voor hun medewerking dit jaar.

Namens de bewoners, Aad Lutgerink

De foto bij dit artikel is genomen door Jan van der Ploeg.

Onderschrift bij de foto Geraniums, geraniums en nog eens geraniums…

Jan van Hooijdonk viert eeuwfeest

Hillegersberg — „Mag ik even kijken? Ja, keurig; u hebt mijn naam in één keer goed geschreven.”

De toon is gezet; Jan van Hooijdonk gaat op 29 juni 2002 honderd jaar met deze naam door het leven en dat wil hij graag correct op papier.

Zaterdag 29 juni 2002 viert de dan honderdjarige zijn verjaardag in de straat waar hij 72 jaar woont; de Jan Sonjéstraat. Zijn huis staat er nog steeds, maar sinds enige tijd verblijft Van Hooijdonk in het Reuma verpleeghuis.

Jan van Hooijdonk zag het levenslicht in de Bloemstraat in het oude westen. „Ik was nummer vier van de elf in het gezin en nu ben ik nog de enige. Mijn laatste jongere broer (92) is enkele maanden geleden gestorven.”

Na hun huwelijk woonde het echtpaar Van Hooijdonk anderhalf jaar in de Bloemkwekersstraat, waarna het eerst naar de Jan van Vucht- en later naar de Jan Sonjéstraat verhuisde.

„Daar was net een mevrouw aan het verhuizen toen ik langs liep. Is die woning al verhuurd?, vroeg ik haar. Ze dacht van niet en toen hadden wij geluk. Een benedenwoning met een kelder. Ik was stoffeerder en kon klusjes doen in mijn eigen kelder.”

Later startte Jan daar met een eigen stoffeerderij. „Ik werkte veel voor de Holland Amerikalijn. We kregen zoveel opdrachten, dat ik op een gegeven moment met zeven knechts werkte.”

Winkel

Jan en zijn echtgenote openden een meubelzaak in de Engelsestraat. „Dat liep goed, totdat ik een ongeval kreeg. Ik werd aan mijn knie geopereerd en dat betekende ook min of meer het einde van de zaak.”

Nadat zijn echtgenote op 85-jarige leeftijd was overleden reisde Jan elk weekend naar een van zijn drie dochters en schoonzoons. „Daar was ik altijd welkom. Inmiddels hebben we ook zes kleinkinderen en veertien achterkleinkinderen in de familie.”

Jan ging wat sukkelen en na een ziekenhuisopname werd besloten dat hij zou revalideren in het Reuma verpleeghuis. „Mijn huis heb ik nog aangehouden. Daarom vind ik het ook zo leuk om zaterdag 29 juni 2002 in mijn eigen straat tussen mijn mensen m'n verjaardag te vieren.”

Onderschrift bij de foto Jan van Hooijdonk is een rasechte Rotterdamse eeuweling.

(Foto: Seert)

Straatfeest voor actieve 100 jarige

Hillegersberg — Kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen, neven, nichten, oudburen, kennissen, medehuisgenoten, de zaterdag 29 juni 2002 100 jaar geworden Jan van Hooijdonk had een feestje te vieren en daar deed iedereen aan mee.

Ter ere van zijn verjaardag boden de bewoners van Jan Sonjéstraat, samen met (klein)kinderen van ‘eeuweling’ Jan van Hooijdonk een straatfeest aan. Tot zes jaar geleden maakte Van Hooijdonk nog actief deel uit van de straatgroep Jan Sonjé.

„Opa werd 's morgens 29 juni 2002 met een busje gehaald vanaf het Reuma Verpleeghuis”, vertelt een van de (achter)kleinkinderen.

„'s Morgens 29 juni 2002 is daar een receptie gehouden. Tussen twee en vier uur is het straatfeest gevierd. We hebben nog even met elkaar de straat opgeruimd en daarna is de familie tot half tien 's avonds in het Van der Valk-restaurant geweest voor een buffet.”

Jan van Hooijdonk deed de hele dag 29 juni 2002 onvermoeibaar aan alle activiteiten mee. „Hij heeft genoten”, vertelt zijn nazaat. „Tijdens het straatfeest kwamen veel oude bekenden langs om samen met hem herinneringen op te halen en hem het beste te wensen voor de toekomst.”

Ook zondag 30 juni 2002 stond in het teken van de verjaardag van de eeuweling. „Het was dat opa het wat te koud vond, anders waren we ook nog een rondrit door het Lage Bergse Bos gaan maken.”

Om straks in alle rust te kunnen nagenieten krijgen Jan van Hooijdonk en de bewoners van het Reuma verpleeghuis een door een familielid gemaakt videoverslag van het verjaardagsfestijn.

Onderschrift bij de foto Jan van Hooijdonk vierde zaterdag 29 juni 2002 een straatfeest mee ter ere van zijn honderdste verjaardag.

(Foto: Eduard Engel)

Zaterdag 29 juni 2002 werd in de Jan Sonjéstraat een groot straatfeest gehouden ter ere van de 100-ste verjaardag van de heer J.L. van Hooijdonk. De heer van Hooijdonk woont maar liefst al 72 jaar in deze straat. Namens de deelgemeente Delfshaven bood voorzitter Tom Harreman een bloemetje aan.

Onderschrift bij de foto Foto: Jan van der Ploeg

Eeuwfeest voor oudste bewoner Jan Sonjéstraat, Jan van Hooijdonk

„Ik zou liever willen dat ik 72 werd”

door Ben van der Hee

Middelland — Al tweeënzeventig jaar woont Jan van Hooijdonk in de Jan Sonjéstraat. Binnenkort wordt hij honderd en dat moet natuurlijk op gepaste wijze gevierd worden. De actieve straatbewoners organiseren op zaterdag 29 juni 2002 een receptie voor Van Hooijdonk. De jarige zelf verblijft op dit moment in het Reumaverpleeghuis in Hillegersberg, maar ziet erg uit naar het feest in zijn straat.

Eén van de organisators van het feest, Aad Lutgerink, vertelt wat de plannen zijn. „We houden van twee tot vier 's middags een receptie voor zijn huis, nummer dertien. Veel langer zou te vermoeiend zijn voor de heer Van Hooijdonk. We hebben de hele familie uitgenodigd, bekenden en natuurlijk de straatbewoners.” Lutgerink, van huis uit maatschappelijk werker, verklaart de oorsprong van dit initiatief: „Een paar jaar geleden heb ik beloofd dat als hij honderd zou worden, ik iets zou organiseren, en belofte maakt schuld. Bovendien is het een leuke gelegenheid voor de straatbewoners om elkaar weer eens te ontmoeten.” De straatbewoners hebben ook geld ingezameld voor een cadeau. Besloten is om niet iets te kopen maar met het geld uitstapjes te financieren voor de heer Van Hooijdonk. „Bijvoorbeeld een dagje naar de dierentuin,” legt Lutgerink uit.

Natuurlijk zal er ook een vertegenwoordiger van het (deel)gemeentebestuur aanwezig zijn op de heugelijke dag. Tom Harreman, voorzitter van de deelgemeente Delfshaven, zal een speech houden. Verder is er gezorgd voor een draaiorgel om de middag muzikaal te omlijsten. Bij een feest horen slingers en vlaggen, ook daar zal voor gezorgd worden. Er zullen vlaggen hangen van alle twintig nationaliteiten die in de straat vertegenwoordigd zijn.

De jubilaris zelf organiseert nu natuurlijk niet mee, maar dat is in het verleden wel anders geweest.

De heer Van Hooijdonk spreekt met veel plezier over zijn jonge jaren. „Toen ik een jaar of tien, elf was zat ik op school, maar de relatie met de meester liep niet zo lekker. Eén keer in de week hadden we gymnastiek van een speciale gymleraar. De meester ging dan schriften nakijken en riep af en toe een leerling bij zich. Op een gegeven moment stond ik bij de meester en daar werd de gymleraar boos om, hij zei tegen de meester: „Wat u hier doet, moet u op school doen!” Vanaf dat moment mocht ik niet meer mee gymmen met m'n eigen klas.” Dat deze meester niet zijn grootste vriend was blijkt ook uit het voorval met zijn achternaam. Van Hooijdonk schreef zelf altijd zijn naam met ‘ij’, terwijl de meester van mening was dat het toch echt met een ‘y’ gespeld diende te worden. „Op een zekere dag was ik het school gaan zo zat dat ik wilde gaan werken. Dat mocht op zich wel van de hoofdmeester, als ik maar een baas kon vinden waar ik aan de slag kon. Gelukkig kon ik een betrekking krijgen bij een boekwinkel, dus kon ik weg van school.” Als kind ging Van Hooijdonk ook wel mee met zijn vader naar de Westerkerk op de Kruiskade en volgde ook zondagschool. Later verwaterde dat bezoek een beetje en kwam hij eigenlijk alleen nog op hoogtijdagen in de kerk. „Je had wel wat anders aan je hoofd, er moest geld verdiend worden.”

Op zeventienjarige leeftijd trad Van Hooijdonk in dienst bij Van Duin, een meubelzaak aan de Rochussenstraat. Er waren in die tijd veel werklozen en er was veel armoede. Om toch in dienst te kunnen blijven werd de volgende oplossing verzonnen. „Je moest de ene week wel werken en de week erop weer niet. Ik hoefde gelukkig niet te kuieren, zo noemde men dat, dus ik kon gewoon alle weken werken. Totdat mijn collega's daarover gingen zeuren bij de baas. Het gevolg was dat ik drie weken moest gaan kuieren. Op een zondag liep ik de directeur van Vroom en Dreesman, waar wij veel voor werkten, tegen het lijf en die vroeg waarom ik al drie weken niet geweest was. Ik legde uit dat ik moest kuieren en dat vond die man van V&D onbegrijpelijk dat ze iemand als mij lieten lopen. Hij vroeg me die maandagochtend langs te komen en dat heb ik gedaan. Hij bood me aan al het werk door mij te laten doen en vroeg of ik ergens kon werken.” In de tussentijd was Van Hooijdonk verhuisd naar de Jan Sonjéstraat en had de beschikking over een souterrain, wat uitstekend geschikt was voor dit doel. Op deze manier begon het eigen bedrijf, waar later wel zeven mensen in dienst traden. Een bedrijfsauto werd overgenomen van de melkboer die naar Australië emigreerde.

In de Tweede Wereldoorlog was het minder goed toeven in de stad. Er werden regelmatig bombardementen uitgevoerd, eerst door de Duitsers, daarna door de geallieerden. De bewoners van de Jan Sonjéstraat hebben Joodse gezinnen en volwassen mannen weggevoerd zien worden en in de winter van 1944-1945 is zelfs een man uit de straat overleden door de honger.

De toen bijna veertigjarige Van Hooijdonk besloot met wat andere straatbewoners om zich niet alles te laten gezeggen door de bezetters. Zo moesten de burgers hun telefoontoestel inleveren. Een man uit de straat was handig met telefoons en demonteerde die van Van Hooijdonk, die het toestel vervolgens verstopte. „Toen kwamen ze om de telefoon op te halen, maar die was er natuurlijk niet. Ze hebben heel het huis doorzocht, maar gelukkig hebben ze het toestel niet gevonden.” De dag waarop de oorlog over was liet Van Hooijdonk de telefoon weer ophangen. „Terwijl die man het toestel aan het ophangen was, werd er al gebeld: het stadhuis. Ze vroegen wat ik met een telefoon deed, of ik niet van de verkeerde kant was geweest. Toen ze hoorden hoe de vork in de steel stak feliciteerden ze me; ik was de eerste Rotterdammer met telefoon.”

De straat

„Ik ben gek op de straat en op mijn huis,” zegt Van Hooijdonk met de nodige weemoed in zijn stem. „Ik zou graag weer eens thuis zijn, als ik binnenstap komen alle herinneringen terug. Aan mijn vrouw, die inmiddels overleden is, de kinderen en het werken in de kelder.” Hoewel hij niet geheel ontevreden is over de verzorging in het verpleeghuis waar hij nu zit, is zijn grote wens om nog één dag per week aan de Jan Sonjéstraat te verblijven. „Ik voel me één met m'n huis.”

De betrokkenheid met de straat is bij de heer Van Hooijdonk altijd al groot geweest. Hij zorgde er persoonlijk voor dat mensen de straat schoon hielden en dat een ieder zich fatsoenlijk gedroeg. Als automobilisten bijvoorbeeld het eenrichtingsverkeersbord negeerden ging hij midden op de weg staan om ze terug te sturen. Over de properheid van de straat zegt hij: „Vroeger werd het koper gepoetst, de pui schoongemaakt en de stoep geschrobd. Vandaag de dag is dat helaas niet meer zo vanzelfsprekend. Als ze een flesje leegdrinken dan gooien ze het gewoon op straat.”

Toen er in het jaar 2000 een boekje, ‘Even terug in de tijd’, werd samengesteld over honderd jaar Jan Sonjéstraat, heeft de heer Van Hooijdonk daar ook zijn medewerking aan verleend. Naast de verhalen die hij kon vertellen over vroeger tijden heeft hij ook foto's uit het privéalbum ter beschikking gesteld.

Leven na de honderd

Een paar dagen geleden hebben de heer Van Hooijdonk en andere bewoners van het verpleeghuis de avondvierdaagse gereden. Lopen was er niet meer bij helaas, maar toch waren het mooie ritten en leverde het bovendien nog een medaille op ook. Stilzitten is iets waar Jan van Hooijdonk moeite mee heeft. Hij houdt zich nog graag bezig met klaverjassen, dammen, domino's en zelfs zingen. Hij moet wel bekennen dat alles moeilijker gaat, „Ik zou liever willen dat ik tweeënzeventig werd. Het slijt allemaal, de ene keer heb ik hier pijn de andere keer daar.” Ook het leven in een verpleeghuis is niet altijd even makkelijk. „Ik kan niet zelf bepalen wanneer ik in en uit bed ga en dat is vervelend. Soms lig ik een half uur te wachten voordat ik uit bed kan.” Zijn grootste wens voor na de honderd is dat hij langzaam afscheid kan nemen zowel van de straat als van de familie.

Mensen als Jan van Hooijdonk hebben Rotterdam groot gemaakt, daar mag de stad trots op zijn en hen koesteren zolang zij nog leven.

Zilveren opsteker voor bewoner van Middelland

Op donderdag 20 januari 2011 ontving wijkbewoner Aad Lutgerink uit handen van Deelraadbestuurder Carlos Conçalves de zilveren opsteker van de Deelgemeente Delfshaven. De opstekers worden ieder jaar uitgereikt aan mensen die zich verdienstelijk hebben gemaakt in de deelgemeente. De heer Conçalves roemde Aads tomeloze inzet voor zijn straat, de Jan Sonjéstraat, en de buurt. Aad is al jaren actief en een van de drijvende krachten in de straat.

Onderschrift bij de foto Carlos Conçalves (midden) geflankeerd door de ontvangers van de opstekers met rechts Aad Lutgerink.

foto: jan van der ploeg

Herdenking

Wij woonden in de Jan Sonjéstraat 30A. Het bovenhuis. Ik ben geboren in 1934. Beneden ons, op 30B, woonde een joodse familie. De familie Wachsman. Een gezin met twee kinderen van mijn leeftijd. Benno, geboren op 23 augustus 1933 en Itjoe, geboren op 16 september 1935. Benno was mijn vriendje. We speelden samen en soms mocht ik mee eten. Grote matzes. We konden met de hele familie bij hen in de kelder schuilen als de bommen vielen. Als we samen gingen lezen in zijn ‘Bijbel’, deed hij zijn keppeltje op. Ik knoopte dan een zakdoek op mijn hoofd. We speelden veel buiten, met veel vriendjes, tot 7 uur. Dan kwam zijn moeder naar buiten, klapte in haar handen, en riep: „Benno, Itjoe, binnen komen, ies kenoeg for fandaag.” Tot die ochtend in 1943, 's morgens om 5 uur. Toen zijn ze weggehaald. Wat heb ik gehuild. Itjoe, de jongste, was een blond jongetje. Mijn ouders boden aan hem onder te brengen bij familie in Limburg. Ze deden dat niet, omdat de moffen hadden gezegd, dat de gezinnen bij elkaar moesten blijven. Dat was beter voor de eindbestemming. Samen zijn en werken. De eindbestemming was Sobibor. Ze zijn daar omgebracht 30 april 1943. We blijven aan hen denken.

Frans Kofflard

franskofflard@gmail.com

(Zie https://wachsman.nl voor meer informatie over de familie Wachsman)